 |
|
Mehmet Necati MEMİŞOĞLU ( 1879 – 1959 ) Lazistan Mebusu ( 1. Dönem 1920-1923 ) |
Birçok yerde doğum tarihi 1295 (1878) olarak gözükse de Necati Memişoğlu’nun doğum tarihi Milletvekili kayıtlarında 1302 (1885) yılı olarak gözükmektedir. Rize’nin o zamanlar Hemşin olan daha sonra ise Çamlıhemşin olarak ismi tescillenmiş ilçesinin Şenyuva (Çinçiva) köyünde doğmuştur. Hervenik Ailesinden Memişzade Reşit Bey ile Hatice Hanım’ın oğludur. İlkokulu köyünde okuduktan sonra, Erzurum’a gitmiş ve Yetim Hoca Medresesinde Arapça ve Farsça okumuş ve birincilikle bitirmiştir. Medrese sonrasında önce İstanbul Dar-ül Muallim’de (Öğretmen okulu) okuduktan sonra, Dar-ül Fünun Hukuk mektebine girmiş ve 10 Nisan 1909’da mezun olmuş ve Giresun Baş Savcılığına, Müde'i Umumi olarak atanmıştır. 1914 yılında istifa ederek ittihat ve terakki fırkasına katılmış ve Ruslara karşı savaşmıştır. 1.Dünya savaşı seferberliğinde gönüllü olarak orduya girip doğudaki 28.Fırka 83.Alaya din görevlisi olarak katılmıştır.
Trabzon-Rize yöresinde görevlendirilmiş. Yörenin Harşit vadisine kadar Düşman işgaline uğraması üzerine İstanbul’a dönerek Alay müftüsü olarak atanmasını istemiş. Yapılan sınavda yeterliliği anlaşıldığından, 22 Kasım 1916’da Tabur imam rütbesi ile Makedonya cephesindeki 177. Alaya 1.Tabur imamı olarak atanmış. Elinde silah cephelerde dolaşarak askerin moralini düzeltmekle beraber askerle birlikte üstün cesaret ve fedakârlıkla savaşmasından dolayı Türk ve Yabancı Savaş Madalyaları ile ödüllendirilmiştir.
21 Nisan 1918’de Kafkas İslam ordusu emrine verilmiş. Mütarekenin ilânı üzerine Bakü’den, Batum’a gelerek oradaki Türklerin örgütlenmesi için çalışmış. Batum’da “Seda i Millet” diye Kuva i Milliye yandaşı bir Gazete çıkartmıştır. Bu gazeteyi daha çok Türkiye’nin Doğu Karadeniz Bölgesi ile Doğunun bu bölgeye yakın il ve ilçelerine göndermiş. Bu gazetenin bir nüshası Mustafa Kemal Atatürk’ün eline geçmiş ve Lazistan olarak belirtilen bölgeden Erzurum’daki toplantıya Lazistan Murahhası Olarak katılmasını istemiştir. (Kuva i Milliye’nin ön safhalardaki bu mücadelesi ile, Trabzon Kuva i Milliye cemiyeti tarafından, Lazistan Murahas'ı seçilmiş ve 23 Temmuz 1919 Tarihinde yapılacak olan Erzurum Kongresine Lazistan Murahas'ı olarak katılmıştır.
Kongre süresince söz alarak toplantılarda düşüncelerini üyelerle paylaşmış ve Manda aleyhinde görüşler bildirmiştir. Bu görüşleri neticesinde 1. Kurucu Meclis’e 24 Nisan 1920’de Lazistan Mebusu olarak katılmıştır.
Bolu yöresindeki bir ayaklanma üzerine, halkı milli mücadele konusunda aydınlatmak üzere diğer iki milletvekili ile birlikte bölgeye gönderilmiştir. Ancak tutuklanarak bir süre ayaklanmacılar elinde tutsak kalmıştır. Salıverildikten sonra Düzce-Hendek yöresinde akıncı kollar komutanı olarak savaşmıştır. Bu amaç için meclis kararıyla sürekli izinli sayılmıştır.
1922 yılında Dumlupınar Muharebesinde bir tepedeki Yunan topunu yedi erimizle birlikte yaptığı bir baskınla teslim almıştır.
Erzurum Kongresine katılması, Kurtuluş Savaşına iştiraki ve 1. Meclise seçilmesi nedeni ile Kırmızı-Yeşil Şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir.
Meclise döndüğünde Adalet, Milli Savunma,İktisat,Milli Eğitim ve ir şad komisyonlarında çalışmıştır. Dönem içinde 11 gizli oturum olmak üzere, Kürsüde 41 konuşma yapmış ve 5 kanun önerisi vermiştir.
Milletvekilliği bu dönemde sona erince Eskişehir’e giderek hem avukatlık yapmış hem de ticaretle uğraşmıştır. Ticari faaliyetleri içerisinde bir otel de bulunmaktadır. Otelin Lokantasında, İzmir'e Atatürk'e suikasta gidenler yemek yedikleri için yargılanmıştır.
Atatürk’e suikast girişimi olayında, bu suçla ilgili ve bağlantısı olduğu görülerek 14 Haziran 1926’da tutuklanmıştır. İzmir’de toplanan Ankara istiklal Mahkemesinde yapılan yargılaması sonunda sadece siyasi ve gizli cemiyete dâhil olduğu kabul edilerek, 5 yıl Sinop’a sürgün kararı çıkmış ve 1 Eylül 1926’da Sinop’a gönderilmiştir. Orada bir süre tütün ekimiyle meşgul olmuştur. Aynı zamanda onbinbir Hadis-i Şerif tercümesini tamamlamakla uğraşmıştır.
Sürgün süresinin bitiminde Sinop’ta avukatlık yapmaya başlamıştır.
1946’da Demokrat partinin kuruluşunda Sinop ili DP Kurucu üyesi olmuştur.
1954’de Ankara’ya eşinin rahatsızlığı nedeniyle Ankara’ya ailece taşınmıştır.
Böylece son 5 yılını Keçiören’de kiraladığı evde geçirmiştir.
6 Mart 1959’da ölmüş ve Cebeci Asri mezarlığında toprağa verilmiştir.
Necati Memişoğlu evli ve bir kız çocuğu babasıdır.
